Wojna niemiecko-ruska na planie "Panoptikonu".

Dobiegł końca najdłuższy etap zdjęć do fabularyzowanego dokumentu Marcina Gładycha "Panoptikon". Zamarznięte lutowe weekendy ekipa spędziła realizując sceny rekonstrukcji historycznej wyzwolenia Torunia w 1945 roku. W zdjęciach wzięły udział oddziały niemieckie, radzieckie, a nawet wóz pancerny.

 Wielokrotnie już pisaliśmy na blogu Tofifest o nowym filmie toruńskiego reżysera. Wchodzi on jednak powoli w etap w postprodukcji, warto więc pokusić się o podsumowanie. Gładych od kilku lat skupia wokół siebie toruńskie środowisko filmowe. Między innymi dlatego został nagrodzony Flisakiem Tofifest. Choć filmy kręci już kilka lat zabłysnął w 2010 roku znakomicie przyjętymi „Hakerami wolności” o solidarnościowym "włamaniu" na antenę komunistycznej TV, do którego doszło w 1985 roku. Jego najnowszy projekt, stworzony wspólnie z Krystianem Wieczyńskim, znowu przyciągnął najlepszych ludzi. Zdjęcia realizują Jacek Banach ("Hakerzy Wolności", "Późną nocą") i Adam Fisz (PWSFTviT w Łodzi), scenografię - nagrodzony przez Ministra Kultury artysta Dominik Smużny, rolę II reżysera pełni aktor teatralny, filmowy i telewizyjny Radosław Garncarek, produkcją kieruje zaś twórca programów radiowych, telewizyjnych i filmów Michał Naleśniak.



"Panoptikon" to film o historii Torunia i Polski widzianej... przez pryzmat losów więźniów, mającego ponad 100 lat toruńskiego aresztu "Okrąglak". To budowla unikatowa, zbudowana wg zasad "więzienie idealnego" - tytułowego "panoptikonu".

"Kto z nas nie zastanawiał się nad tym czy nie jest potajemnie obserwowany przez wielkie koncerny obsługujące nasze poczty elektroniczne, komórki, karty kredytowe czy konta bankowe? Nie widzimy obserwujących nasze elektroniczne życie, ale wciąż mamy wrażenie, podejrzenie, że patrzą na to gdzie jesteśmy, co piszemy, jak wydajemy pieniądze" - mówią twórcy.

I odkrywają karty. Ponad 200 lat temu, w 1787 roku, filozof Jeremy Bentham wymyślił metodę obserwowania ludzi tak, by nie wiedzieli czy się na nich patrzy, ale wciąż czuli na sobie czyjeś oczy. Innowacyjność "idealnego więzienia" opierała się na konstrukcji umożliwiającej strażnikom obserwowanie więźniów w taki sposób, aby nie wiedzieli, że są obserwowani. Co prawda Benthamowi nie udało się nigdy zbudować „panoptikonu”, ale idea zainspirowała twórców zakładów karnych w Londynie, Filadelfii i właśnie w Toruniu. Twórcy filmu uważają, że idea „panoptikonu” mówi uniwersalną prawdę o naszym współczesnym społeczeństwie, które jest nieustannie obserwowane i kontrolowane.


Duet reżyserski Gładych - Wieczyński postawił sobie trudne zadanie: opowiedzieć historię Torunia i Polski, opierając się na losach pięciu grup ludzi więzionych w różnych okresach w „Okrąglaku”. ich historię zaczynamy poznawać w 1901 roku, a kończymy w 1989. W 1901 obserwujemy proces walczących z Prusakami o polskość Filomatów Pomorskich, w 1920 obserwujemy oosby aresztowane w dniach odzyskania niepodległości przez Polskę. Sceny z wrzesnia 1939 opisują losy ostatniego włodarza Torunia zaś sceny dotyczące lat 1945-47 opiszą losy kpt. Sylwana Stankiewicza z toruńskiej AK. Filmowa historia zakończy się na procesie morderców ks. Jerzego Popiełuszki, osadzonych w "Okrąglaku" w latach 1984-85.

Przedstawiamy na naszym blogu filmy z ostatnich zdjęć plenerowych i zapraszamy do komentowania. Jakie są wasze nadzieje związane z filmem "Panoptikon".

Biogramy ekipy filmowej


reżyseria, scenariusz 
Marcin Gładych -  reżyser filmowy, fotografik, twórca prac graficznych i multimedialnych. Laureat Kujawsko - Pomorskiej Nagrody Filmowej Flisak Tofifest’2010 przyznanej przez Prezydenta Miasta Torunia za wkład w rozwój lokalnego kina. Autor wielu wystaw indywidualnych i zbiorowych. Twórca niezależny. Reżyser kilkunastu filmów niezależnych. Zajmuje się fotografią komputerową. W latach 90 współpracował z wieloma czasopismami ogólnopolskimi (ok. 20 tytułów). W 2006 stworzył wraz z Pawłem Jaworskim – Festiwal Filmów z Diaskopu. W 2007 wyreżyserował filozoficzny spektakl multimedialny „Gyom, Tat, E(eeee)tam” oparty na bajkach L. Kołakowskiego. Autor wielu nietypowych akcji artystycznych (Akcja Fotograficzna Das Geburtstagfoto, Festiwal Jednego Gościa).

reżyseria, scenariusz
Krystian Wieczyński - aktor teatralny i filmowy, happener, tap dancer, animator kultury, pedagog teatru i cyrku, współzałożyciel Teatru Wiczy. W latach 2006-2010 współpracował z Teatrem Biuro Podróży. Nagrodzony Kujawsko - Pomorską Nagrodą Filmową Flisak Tofifest’2007. Współpracował m. in. z Waldemarem Grzesikiem jako aktor w „Brat czeka na końcu drogi” (2005) i „Najświętsze słowa naszego życia” (2007); z Marcinem Gładychem przy „Trzy życzenia” (2008, rola), „Hakerzy wolności” (2010, drugi reżyser, rola), oraz w wielu projektach z pogranicza filmu eksperymentalnego i video-performensu. Wielokrotnie nagradzany na festiwalach teatralnych i filmowych.

zdjęcia
Jacek Banach - reżyser, scenarzysta, operator, montażysta i dźwiękowiec. Współpracuje z teatrami: Horzycy i Wiczy, współtworzy programy dla telewizji (TVP INFO, TVP 1, TVB, TVP Polonia, Podróże TV), współpracuje z Marcinem Gładychem (m.in. filmy: „Jadą z Mrożkiem”, „Trzy życzenia”, „ Hakerzy Wolności”).  W 2006 roku zrealizował etiudę fabularną „Późną nocą”, która zdobyła wyróżnienie na festiwalu filmowym „Kręci się”. Prowadzi filmową agencję produkcyjną TUSTUDIO.

zdjęciaAdam Fisz – artysta, fotografik. Ukończył Studium Fotograficzne w Warszawie oraz Wyższe Studium Fotografii PWSFTviT w Łodzi. Członek rzeczywisty: Związek Polskich Artystów Fotografików, Fotoklub RP Stowarzyszenie Twórców. Od 1984 roku prezentuje swoje fotografie na wystawach indywidualnych i zbiorowych. Od 1994 roku pracuje dla agencji reklamowych, firm i klientów indywidualnych. Wykonuje fotografie reklamowe i użytkowe produktów, żywności, architektury, a także zdjęcia korporacyjne, fotografie mody i sesje wizerunkowe. Jego prace są publikowane na plakatach, kalendarzach, prasie i katalogach.

scenografia 
Dominik Kamil Smużny - artysta wszechstronny. W swojej pracy zajmuje się rzeźbą, instalacją, szeroko rozumianą twórczością akcjonerską, jest autorem wielu realizacji interdyscyplinarnych. Scenograf teatralny i filmowy, prowadzi także warsztaty dla młodych adeptów sztuki scenicznej. Współtwórca inicjatywy artystycznej INSTYTUT B61. Autor i uczestnik wielu wystaw indywidualnych i zbiorowych, a także plenerów artystycznych. Laureat i uczestnik wielu festiwali, doceniony między innymi nagrodą Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego na Międzynarodowym Festiwalu Teatralnym "ZDARZENIA" w Tczewie.

II reżyser 
Radosław Garncarek - absolwent Wydziału Aktorskiego PWSFTviT w Łodzi. Ekranowo debiutował w 1998 w serialu „Syzyfowe prace”. Dwa lata później pojawił się też w kinowej wersji tego filmu. Potem grał w etiudach studentów łódzkiej szkoły filmowej jak „Chłód” Chang Yoon Lee czy „Zatrudnimy clowna”. Od 2000 roku związał się z toruńskim teatrem im. Wilama Horzycy. Od 2001 roku pojawia się w znanych serialach telewizyjnych: „M jak Miłość”, „Plebania”, „Kryminalni”, czy „Fala zbrodni”. Wystąpił również w pełnometrażowym debiucie znanego dokumentalisty Jacka Bławuta „Jeszcze nie wieczór” [2008]. W 2008 założył grupę tapperską Tap.Ap. W początkach 2009 związał się też z alternatywną grupą Stowarzyszenie Teatr Piosenki, występując w kilku jej realizacjach scenicznych.
Osobnym nurtem w twórczości Garncarka są występy w filmach toruńskich reżyserów. Zobaczyć mogliśmy go już w 2003 w „Demo Szymona”toruńskiego poety Szymona Piszczka. Od 2007 wstąpił w reżyserowanym przez Marcina Gładycha spektaklu „Gyom, Tat, E(eeee)tam", filmach „Twarz” i „O wielkim człowieku”, a potem w „Hakerach wolności”.

kierownik produkcji 
Michał Naleśniak - autor programów radiowych, telewizyjnych i akcji plenerowych, scenarzysta filmowy. Aktor. Współtwórca założonej w 1999 roku w Toruniu grupy artystycznej Kompania M3. Największą produkcją filmową M3 współtworzoną w sferze scenariusza i produkcji oraz gry aktorskiej prez Naleśniaka jest pełnometrażowa komedia o Krzyżakach „1409 – afera na zamku Bartenstein” [w rolach głównych Jan Machulski, Joanna Brodzik, Borys Szyc, Jerzy Bończak, Jan Wieczorkowski, Marcin Dorociński]. „1409” był jednym z pierwszych w Polsce dużych przedsięwzięć niezaleznych. Premiera filmu miała miejsce w 2005 roku na FPFF w Gdyni. Naleśniak współtworzył też filmy M3: „Pornol”, „Szpion” i „Dum-Dum”. Wspólpracował także z Trójką, radiem ESKA czy Radiostacją. Został też wyróżniony na festiwalu kabaretowym w Lidzbarku Warmińskim w oraz wystąpił na festiwalu teatralnym w Awinionie w 2000 roku.

fotosy 
Anna Wojciulewicz - absolwentka filologii polskiej UMK, fotoreporterka współpracująca z toruńskimi mediami i instytucjami kulturalnymi. Stypendystka Prezydenta Miasta Torunia.Od lat dokumentuje życie artystyczne Torunia. Szczególne miejsce w jej dorobku zajmuje fotografia koncertowa. Dużym echem odbiła się jej wystawa „Toruńska Scena Muzyczna". Prezentowany na wystawie cykl fotografii ukazuje koncertową aktywność toruńskich zespołów. Jest on próbą intersemiotycznego przekładu z języka muzyki na język fotografii.

Komentarze