Bunt kobiet tematem Tofifest 2016, czyli 25 lat "Thelmy i Louise"

Geena Davis, Susan Sarandon

Kafka Jaworska, dyrektorka MFF Tofifest zdecydowała - to właśnie 25-lecie premiery filmu „Thelma i Louise" odczytywanego jako "Manifest wolności człowieka”, będzie tematem wiodącym tegorocznego festiwalu. Zjawiskiem.

Bo ten film był i jest zjawiskiem.

„Wygląda na to, że masz naprawdę spieprzony pogląd na to, co jest zabawne. Na przyszłość, gdy kobieta płacze to znaczy że wcale jej nie bawi to co robisz” – powiedziała filmowa Thelma (w tej roli Susan Sarandon), zanim odstrzeliła faceta, który
próbował zgwałcić Louise (Geena Davis). To był strzał, który wiele zmienił w historii kina.

Co roku pasmo Zjawiska poświęcaliśmy mało znanym trendom sztuki filmowej (Nordic Noir, kino Blaxploitation) lub jej zapomnianym bohaterom (Bruce Lee). 14-sta edycja festiwalu po raz pierwszy dedykuje to pasmo tematowi społecznemu, które pozostaje wciąż aktualny.

W roku 2016 obchodzimy 25-lecie powstania filmu w reżyserii Ridley'a Scotta „Thelma i Louise”. Obraz ten stał się, niezamierzenie dla jego autora, przełomem w realizacji filmów w Hollywood, ale również, a może i przede wszystkim swoistym manifestem feminizmu.

„Dla mnie jest to jednak manifest dużo bardziej uniwersalny” - mówi Kafka Jaworska, Dyrektorka Festiwalu, „bo „Thelma i Louise” to manifest wolności człowieka. I tak właśnie brzmi nazwa naszego tegorocznego Zjawiska, tematu wiodącego 14. edycji naszego festiwalu”. Trudno w to uwierzyć, ale postaci grane przez Geenę Davis i Susan Sarandon były pierwszymi takimi….

...bohaterkami kina

Film Scotta był dla wielu wstrząsem. Nigdy wcześniej nie było na ekranach Hollywood kobiecego duetu buntowniczek, łamiących wszystkie schematy. Kobiet, które w imię wolności i wierności zasadom decydują się zginąć. Te role zarezerwowane były dla mężczyzn.

25 lat temu kino światowe sięgnęło po dwa nowe sposoby mówienia o kobietach. Po pierwsze filmowcy pokazali, że kobiety w kinie amerykańskim mogą być bohaterkami filmów na miarę herosów znanych z „buddy movies” lat 80-tych i tym samym wprowadził niemały zamęt w konserwatywnym środowisku hollywoodzkiej branży filmowej. Z drugiej strony poruszono z dużą siłą drażliwy i przemilczany temat przemocy wobec kobiet.

Do dziś oba te zagadnienia pozostają żywe w debacie publicznej.

„Thelma & Louise” to znakomity przykład amerykańskiego kina gatunkowego – kina drogi. Ale to nie jest zwykła historia czyjejś podróży. To film, który nie pozostawia widza obojętnym, film ponadczasowy.

Pytanie jednak jakie chcemy zadać na Tofifest’2016 wychodzi ponad postrzeganie „Thelmy & Louise” jedynie w kontekście sytuacji kobiet. Poszerzamy jego interpretację do zagadnienia walki o wolność i godność człowieka w ogóle.

scena końcowa: Geena Davis, Susan Sarandon

Niepokorność w DNA

Wiemy jak niebezpieczna może to być rozmowa. Dziś łatwo zepchnąć każdy temat na manowce politycznych awantur. To nie nasza droga. Ale wiemy, że Kino istnieje po to, by wzbudzać emocje. Czasem łączyć, a czasem dzielić.

Istnieje nie tylko po to by kształtować wrażliwość artystyczną (co oczywiście jest ważne), ale także po to, by inicjować dyskusję na ważne tematy społeczne. Taka jest od lat misja Tofifest, „festiwalu niepokornego”.

Dlatego opowiemy o filmie, który na stałe zapisał się na kartach historii światowego kina. Który – mimo tego, że ma już 25 lat - nadal odgrywa kluczową rolę wśród filmów otwarcie mówiących o kobiecie, jej prawach, radościach, smutkach, trudnościach, gniewie i buncie.

„Thelma i Louise” zapraszają na seans i dyskusję.

A my się tego nie boimy

W ramach 14. Edycji Tofifest odbędzie się specjalny pokaz filmu „Thelma & Louise” w zrekonstruowanej cyfrowo wersji.

Po filmie zaprosimy na debatę pt. „Thelma i Louise jako manifest wolności człowieka”, której gośćmi będą najgorętsze nazwiska „obu stron” pro/anty-feminizmu i ruchów wolnościowych. Zapraszam Was wszystkich gorąco do tej rozmowy.

Tofifest nigdy nie bał się trudnych tematów. Rozmawialiśmy otwarcie i ostro o wojnie na Ukrainie, o zagrożeniu islamskim, tym razem też nie będzie taryfy ulgowej. Dyskutujcie też z nami w sieci, w mediach społecznościowych – na facebooku, twitterze, wrzucajcie zdjęcia na instagrama. Tofi jest wszędzie, a temat przez 25 lat nie tylko się nie zestarzał, ale niemalże nic nie zmienił. I to jest straszne.

Uwaga! Przeprowadzimy sondę internetową, w której widzowie festiwalu będą mogli przedstawić swoje odpowiedzi na pytanie postawione w naszej dyskusji.

Thelma: Nie zwalniaj!
Louise: O czym ty mówisz?
Thelma: Po prostu jedź.
Louise: Jesteś pewna?
Thelma: Tak. Zróbmy to.

To były ostatnie słowa Thelmy i Louise.

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Hasztaguj z Tofikiem: #tofilove

(Uwaga: poniżej filmik mega spoiler. Ostatnia scena w filmie, scena piękna i wstrząsająca. Ale jeżeli jeszcze nie widzieliście "Thelmy & Louise", to stanowczo ODRADZAM oglądanie.)